"Przeglad anarchistyczny" - nowy nr

Pod koniec maja ukaże się kolejny numer półrocznika "Przegląd Anarchistyczny". Tradycyjnie, aby ułatwić tańszy zakup pisma w środowisku anarchistycznym, proponujemy możliwość dokonania przedpłat. Pismo nie jest dotowane przez żadne instytucje samorządowe, państwowe, fundacje czy firmy prywatne - biorąc pismo w przedpłacie, wspierasz również rozwój anarchistycznego ruchu wydawniczego. Po wydaniu pismo będzie dostępne w Empikach cenie 19 zł egz.

Minimalna ilość egzemplarzy w przedpłacie to 10 szt. Koszt egz. 13 zł.

Koszt zamówienia: 10 egz. 130 zł, 20 egz. 260 zł

Przedpłaty prosimy przesyłać na konto:
41114020040000320248573473
Bractwo Trojka
ul. Małeckiego 4/3
60-705 Poznań



PRZEGLĄD ANARCHISTYCZNY
Numer 7 | wiosna-lato 2008
Ilość stron: 224 str. B5
ISSN 1898-7052

Spis treści

DZIAŁ: AMERYKA ŁACIŃSKA - STRATEGIE DOMINACJI I DROGI OPORU

Jarosław Urbański "NIEWOLNICTWO I NARODZINY KAPITALIZMU"
Niewolnictwo, kojarzone potocznie z okresem starożytności, przewija się przez całe nasze dzieje, aż do dziś. Niewolnictwo w czasach kapitalizmu (od jego zarania w XV wieku) było ważnym elementem ekspansji gospodarczej, pozwalającym na wykorzystanie nowoodkrytych ziem Ameryki Łacińskiej, akumulację kapitału i przeprowadzenie przeobrażeń sposobu produkcji. Niewolnictwo zatem jest integralną częścią zarówno historii Ameryki Łacińskiej jak też kapitalizmu.

Beverly J. Silver, Eric Slater "REWOLUCJA NIEWOLNIKÓW NA KARAIBACH NA PRZEŁOMIE XVIII I XIX w."
Zyski osiągane przez Francję oraz wolną część mieszkańców jej koloni, na Santo Domingo i w innych krajach, gdzie wykorzystywano niewolników, stały się zarzewiem walk frakcyjnych pomiędzy wolną ludnością oraz pomiędzy kolonią a metropolią.

Jan Sowa "KORZENIE NIERÓWNOŚCI. ZNACZENIE KOLONIALIZMU DLA ROZWOJU KAPITALIZMU"
wielki obszar biedy i zacofania, jakim jest Trzeci Świat, stanowi historyczny produkt rozwoju globalnej gospodarki kapitalistycznej (...) Zachód nie podbił świata dzięki wyższości swoich ideałów, wartości czy religii, lecz dzięki przewadze w stosowaniu zorganizowanej przemocy.

Maciek Wiśniewski "OAXACA: SPRAWIEDLIWOŚĆ ALBO BARBARZYŃSTWO"
Przez ostatnie niemal dwa lata położony na południu Meksyku stan Oaxaca jest scenerią ludowego powstania, którego centrum jest stolica, miasto Oaxaca de Juárez, ale proces polityczny, który rozpoczął się wraz z samoorganizacją sektorów wykluczonych rozlał się także na okalającą go prowincję.

LUD ZJEDNOCZONY NIE BĘDZIE ZWYCIĘŻONY!
Wywiad z Andresem Ortega, prawnikiem z broniącej więźniów politycznych organizacji LIMEDDH, w meksykańskim stanie Oaxaca.

Jorge Alonso "MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA O SYTUACJI RUCHÓW ANTYSYSTEMOWYCH"
Tegoroczne seminarium odbywało się pod patronatem Immanuela Wallersteina. W swoim referacie stwierdził, że przed rokiem 1968 r., strategie tego typu ruchów polegały na dążeniu do przejęcia władzy, aby za jej pomocą zmieniać świat. Dziś wybiera się działanie w stylu zapatystowskiej "Innej Kampanii".

Mariusz Doluk "WENEZUELA NA ROZDROŻU"
Każda zainteresowana wenezuelskimi przemianami osoba natychmiast znajduje się na polu bitwy propagandowej dwóch najgłośniejszych frakcji (...) wtłaczającą niemal każdego do któregoś z dwóch zwalczających się obozów na modłę hasła: "kto nie jest z nami, jest przeciwko nam".

Rafael Uzcátegui "WENEZUELA: REPRESJE WOBEC PROTESTÓW SPOŁECZNYCH"
Pomiędzy październikiem 2005 r. a sierpniem 2006 r. zastosowano represje wobec 58 demonstracji. Jeśli dodamy do tego 16 protestów brutalnie rozpędzonych pomiędzy październikiem a listopadem 2006 r., liczba przypadków wzrośnie do 74. Dwóch studentów zmarło w tym roku w wyniku policyjnej interwencji. Liczby te stoją w sprzeczności z oficjalnymi deklaracjami uznającymi, że represje wobec protestów należą do przeszłości.

NOAM CHOMSKY O "BANKU POŁUDNIA"
Bank Południa jest krokiem w kierunku integracji krajów Ameryki Południowej. Czy może to osłabić międzynarodowe instytucje finansowe? Tak, może. W gruncie rzeczy już zostały one osłabione. Międzynarodowy Fundusz Walutowy został właściwie wyrzucony z Ameryki Południowej.

BRAZYLIA - ŚMIERTELNE PODZIAŁY
Wywiad z doktorem Konradem Miciukiewiczem z Instytutu Socjologii Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu. "Recife, skupia największe w Brazylii nierówności społeczne. Podobnie jak w innych wielkich miastach zaznacza się tam niezwykle silna tendencja do koncentracji kapitału, bogactwa i rozwoju, z drugiej strony do kumulacji ubóstwa z całego i tak już najbiedniejszego regionu Brazylii."

Kubański Ruch Wolnościowy "ATMOSFERA NA KUBIE ZMIENIA SIĘ"
Radykalne "samorządowe" propozycje pojawiające się na Kubie to tylko nowy sposób na to, żeby pracownicy utożsamiali się z przedsiębiorstwami państwowymi (...) pozwala to elitom władzy na przetrwanie i odtworzenie możliwości kontrolowania robotników.

Marie Trigona "ODWRACAJĄC LOGIKĘ KAPITALIZMU. ODZYSKANE PRZEDSIĘBIORSTWA W ARGENTYNIE"
Argentyńskie fabryki prowadzone przez pracowników dają przykład całemu światu, że załoga bez szefa albo właściciela może prowadzić firmę i to nawet z lepszym skutkiem.

CO TO JEST HORYZONTALIZM?
Struktura społeczna partii politycznych jest jak piramida - zmusza cię do bycia posłusznym osobie, która jest ponad tobą chyba, że to ty jesteś szefem. Tutaj, kiedy policja przyszła do budynku, a nasze zgromadzenie sąsiedzkie go okupowało, spytaliśmy siebie samych, kto jest za to odpowiedzialny, spojrzeliśmy po sobie i powiedzieliśmy: "każdy".

DZIAŁ: KONTROLA SPOŁECZNA

Damian Kaczmarek, Jarosław Urbański "POLICJA ARESZTUJE ABORYGENÓW"
Jak pokazuje zachowanie dziennikarzy po akcji policyjnej w Słupsku, media znów rozłożyły "parasol ochronny" nad nowymi władzami. Nie ma jednak żadnych wątpliwości, że nie był to odosobniony przypadek. Mamy poważny problem z narastającą brutalnością policji i autorytaryzmem instytucji państwa, bez względu na opcję polityczną kolejnych rządów. Media głównego nurtu nie chcą jednak dostrzec tego faktu, sprowadzając poważny problem społeczny do poziomu pojedynczych incydentów.

PROTESTY - POLICJA - REPRESJE
Komenda Główna Policji (KGP) publikuje dane statystyczne dotyczące organizacji protestów społecznych oraz tzw. zabezpieczania ich przez siły policyjne. W najnowszym, krótkim raporcie za 2007 rok, podaje, że odbyło się 1430 protestów społecznych.

Artur Konowalik "TAK WYGLĄDA TUTAJ PRAWO... LIST WIĘŹNIA Z ZAKŁADU KARNEGO"
Resocjalizacja, to słowo jest jakąś niedorzecznością. Nie ma tutaj żadnej resocjalizacji, to jest tylko termin, który jest wymyślony przez polityków i nie odnajduje się w polskich więzieniach.

Piotr Kropotkin "WE FRANCUSKIM WIĘZIENIU"
Jeśli poprzednio, gdy człowiek znajdował się na wolności, męczyło go jednostajne zajęcie, którego nie mógł nigdy wypełnić w sposób należyty, albo jeśli nie polubił nadmiernej, licho opłacanej pracy, na którą skazany jest robotnik, to w więzieniu niechęć ta zamienia się wprost w nienawiść.

Michel Foucault "PRZEWODNIK DO NIEFASZYSTOWSKIEGO ŻYCIA. PRZEDMOWA DO ANTY-EDYPA"
Nie chodzi jedynie o historyczny faszyzm Hitlera czy Mussoliniego, który tak efektywnie zmobilizował pożądanie mas, ale faszyzm w nas wszystkich, w naszych głowach, w naszym codziennym zachowaniu, faszyzm, który zmusza nas, abyśmy kochali władzę i pożądali właśnie tego, co nad nami panuje i co poddaje nas wyzyskowi.

Dorota Jędruch "NAUKA CZYTANIA"
Przestrzenie publiczne miasta były zawsze miejscem komunikacji władzy z poddanymi, polem agitacji, ćwiczeniem z oficjalnej estetyki, aktualnej wizji architektury, popisem administrowania, kierowania ruchem, aktywnością i codziennością mieszkańców.

DZIAŁ: KANON LEKTUR

Jarosław Urbański "PRYWATYZACJA JAKO ŹRÓDŁO CIERPIEŃ"
"Poskładana" na nowo jednostka wcale nie stała się szczęśliwsza. Kapitalistyczny porządek rekonstruuje różnice klasowe, spychając i marginalizując wszystkich tych, których uzna za mniej lub w ogóle nie przydatnych z perspektywy własnej logiki funkcjonowania.

DZIAŁ: KULTURA I HISTORIA

ARTYSTA POZA LIBERALNYM KONSENSUSEM
Wywiad z profesorem Krzysztofem Wodiczką. "Duża część tradycji awangardowej w sztuce była pod silnym wpływem anarchistycznych wizji i utopii czy organizacji, albo tendencji anarchistycznych. Duża część poststrukturalizmu i dekonstrukcji - Deleuze, Foucault, Kristeva. Właściwie można byłoby dalej ciągną: Balibar, Rancier, Mouffe czy Badiou - tam jest tendencja anarchistyczna, czyli w tym sensie jestem jej częścią."

Michał Przyborowski "SPÓŁDZIELNIA "SŁOWO" W ŁODZI 1946-1949"
Po wojnie, wśród odradzającej się w Polsce działalności spółdzielczej anarchiści mieli swój akcent. Z wojny ruch anarchistyczny wyszedł mocno przetrzebiony, a samą wojnę przeżyło zaledwie kilkunastu działaczy.

Damian Kaczmarek "ANARCHIZM W PUBLIKACJACH ZWARTYCH W OKRESIE PRL"
Okres pomiędzy 1945 a 1989 rokiem stanowi "białą plamę" w dziedzinie poważniejszych badań nad anarchizmem. Przez te ponad 40 lat wydanych zostało raptem kilkanaście pozycji, które można określić mianem monograficznych. Większość z nich w większym lub mniejszym stopniu opracowane zostało w sposób niechlujny, powierzchowny i ze z góry założoną tezą o podbudowie ideologicznej.

DZIAŁ: OSTATNIE OGNIE W PORTO MAGHERA

OD REKONSTRUKCJI DO GORĄCEJ JESIENI - WALKI KLASOWE WE WŁOSZECH
W LATACH 1968-1973
Włoska klasa robotnicza w 1968 r. stanęła w pierwszym szeregu światowej rewolty przeciw kapitalistycznemu wyzyskowi.

OPERAISMO
Pod koniec lat 50. oraz na początku 60. we Włoszech wyłonił się radykalny lewicowy nurt polityczny. Nurt ten odrzucał socjaldemokrację PCI i PSIoraz prowadzoną przez nie politykę narodowej odbudowy. Wniósł on teoretyczną broń do radykalnego obalenia stosunków społecznych.

ZWIĄZKI ZAWODOWE KONTRA AUTONOMIA ROBOTNICZA
Po II wojnie światowej ruch związkowy we Włoszech dzielił się na politycznie zorientowane związki podlegające ogromnym naciskom ze strony USA w celu odizolowania komunistów.

HISTORIA STREFY PRZEMYSŁOWEJ PORTO MARGHERA
Budowa drugiej strefy przemysłowej miała w założeniu zapewnić kontrolę nad lokalnym proletariatem.

HISTORIA KOMITETÓW PRACOWNICZYCH W PORTO MARGHERA
Jednym z naszych pierwszych celów było przemienienie walki o własne potrzeby materialne w walkę masową. Grupa robotników, podzielających nasze cele dotyczące kwestii organizacji i jej charakteru, doprowadziła do naszego pierwszego zjazdu zakładowego, który odbył się we wrześniu 1967 r.

ZORGANIZOWANA AUTONOMIA KLASY ROBOTNICZEJ. HISTORIA POTERE OPERAIO VENETO-EMILIANO
Potere Operaio była początkowo nazwą kilku lokalnych grup, które zwracały się do klasy pracującej niezależnie od związku zawodowego.

"ROBOTNICY POWINNI WZIĄĆ SPRAWY WE WŁASNE RĘCE"
Fragment wywiadu z Italo Sbrogio podejmującego temat polityki reprezentacji i próby zrealizowania odmowy pracy wewnątrz fabryki.

Komitet Robotniczy Porto Marghera "ODMOWA PRACY"
Jesteśmy wolni, by każdego ranka wstać i iść do pracy. "Bez pracy nie ma kołaczy". Czy to jest wolność? Istnieje jedna rzecz, która ogranicza naszą wolność: praca. W rzeczywistości jesteśmy zmuszeni do pracy. Powiedzenie wedle którego praca uszlachetnia jest wymysłem szefów.

Gianni Sbrogió "WARTO WALCZYĆ!"
Praca nie jest sposobem na życie, lecz koniecznością sprzedawania siebie w celu przeżycia. Poprzez walkę o skrócenie czasu pracy, aby już więcej nie umierać w wyniku zatrucia, walczymy przeciw zagrożeniom dla zdrowia. Ponieważ wstawanie każdego poranka i chodzenie do pracy niszczy nasze zdrowie, szkodliwym jest podleganie cyklowi pracy, metodom produkcji, szkodliwym jest wykonywanie pracy zmianowej, szkodliwym jest wracanie do domu z wypłatą zmuszająca do powrotu do fabryki następnego dnia.

FILM: OSTATNIE OGNIE W PORTO MARGHERA
Tytuł tego dokumentu ma wiele znaczeń: włoskie słowo "fuoco" oznacza "ogień", a także "strzelaninę". W tym wypadku, słowo to oznacza również płomienie z zakładu petrochemicznego, które sprawiają, że strefa przemysłowa jest widoczna z odległości wielu kilometrów. Fraza "ostatnie ognie" odnosi się także do fal walk klasowych, które przetoczyły się przez strefę przemysłową w latach 50., 60. i 70. XX wieku; walk charakteryzujących jej okolicę, które pozostawiły w niej trwały ślad.

FILMY:

Do tego numeru "Przeglądu Anarchistycznego" załączona jest płyta CD z dwoma filmami. Ich treść jest bezpośrednio powiązana z artykułami zamieszczonymi w piśmie. Pierwszy z nich "Raport CCIODH z piątej wizyty w Oaxaca", zrealizowany został przez grupę prawników i działaczy społecznych po stłumieniu rewolty w meksykańskim stanie Oaxaca. Film przedstawia relacje różnych grup społecznych dotyczące obecnej sytuacji w Oaxaca. Ukazywany jest ogrom represji stosowanych wobec obywateli, którzy postanowili sprzeciwić się władzy.

Drugi film to "Ostatnie ognie w Porto Marghera" (Porto Marghera - gli ultimi fuochi), nakręcony przez Manuelę Pellarin w 2004 r. Poświęciliśmy mu w Przeglądzie cały dział, który wprowadza w jego tematykę. Ruch autonomii robotniczej, jaki narodził się we Włoszech na przełomie lat 60. i 70 XX wieku, zasługuje na głębszą analizę, gdyż do tej pory był on zasadniczo pomijany zarówno przez oficjalne publikacje, koncentrujące się jedynie na spektakularnych akcjach grup zbrojnych, jak i w publikacjach z kręgów radykalnej lewicy i anarchizmu. Sporo odniesień do tej tematyki znalazło się w poprzednim numerze Przeglądu, choć miały one charakter bardziej teoretyczny. W dziale "Spontaniczność, marksizm, partia" analizowaliśmy m.in. stosunek marksizmu autonomistycznego do anarchizmu.